Media in beweging: van traditioneel naar nieuw

Clipit deed onderzoek naar de nieuwe- en traditionele media. Hoe ontwikkelen deze twee zich ten opzichte van elkaar in de toekomst? Hoe vullen ze elkaar aan en waar liggen de verschillen? De belangrijkste bevindingen en conclusies lees je in dit blog.

Wat is het verschil tussen nieuwe media en traditionele media?

Maar first things first: wat zijn traditionele media en wat valt er onder nieuwe media? Traditionele media zijn de geprinte media, radio en televisie. Nieuwe media zijn online media zoals nieuwssites, blogs en social networks.

Belangrijkste inzichten

Mediabehoefte

Allereerst is er bekeken welke behoeften de verschillende typen media vervullen. Online media als nieuwssites vervullen in wezen vergelijkbare behoeften als traditionele media, zoals de behoefte te weten wat er speelt in de omgeving.

Ook sociale netwerken vervullen deze behoefte, maar deze bevatten daarentegen veel meer interactie tussen gebruikers. De twee zijn vaak diep geïntegreerd: bijvoorbeeld de mogelijkheid om op artikelen op nieuwssites te reageren met je Facebookprofiel. Of andersom: een bericht van NU.nl op hun Facebook, dat gebruikers vervolgens delen, liken of becommentariëren.

Daartegenover zijn de traditionele media eenrichtingsverkeer. Kijkers, lezers en luisteraars van traditionele mediakanalen kunnen niet of in mindere mate de conversatie aangaan met de zender zonder gebruik te maken van nieuwe media. Het grootste verschil in behoeftevervulling bestaat dus tussen traditionele en sociale media.

Riepl’s wet & remediatie theorie

Natuurlijk zijn er door de jaren heen verschillende theorieën bedacht omtrent de ontwikkeling van media. Een belangrijke hiervan is Riepl’s wet. Deze wet houdt in dat mediatypen niet verdwijnen zolang ze hun pijlen richten op wat ze het best doen.

De wet wordt aangevuld door de remediatie theorie van Bolter & Grusin. Zij beschreven het verschijnsel remediatie in hun boek Remediation: Understanding New Media. De theorie legt uit dat door de jaren heen vaker de voorspelling is gedaan dat oude mediatypen zouden verdwijnen onder druk van nieuwe, maar dat dit nooit het geval is geweest. Nieuwe media hervormen en complementeren bestaande media enkel.

Een goed voorbeeld hierbij is het nieuwe tv kijken. Tegenwoordig gaat dit vaak via het internet; dit is sneller en daarbij kan content on demand aangeboden worden. Want dat is wat de gebruiker tegenwoordig belangrijk lijkt te vinden: content consumeren wanneer hij of zij het wil.

Social media moeheid

De term social media moeheid wordt steeds vaker gehoord. De interesse in Facebook liep al langer terug en nu verliezen vooral jongeren ook hun interesse in Twitter. Gevolg hiervan is een verplaatsing naar kleinere, gesloten groepen, zoals Whatsapp-groepen.

Vervlechting van media

De ontwikkeling van het medialandschap heeft geleid tot verschillende vormen waarin traditionele en nieuwe media elkaar aanvullen en versterken.

Digitaal lezen

Kranten worden tegenwoordig steeds vaker digitaal aangeboden. Dit maakt het gemakkelijker en vaak goedkoper voor lezers om een abonnement aan te schaffen. De krant wordt aangeboden via smartphone, tablet of pc en wordt elke ochtend digitaal ‘bezorgd’. Deze methode kende in 2013 een groei van maar liefst 120%! Hoewel gesteld wordt dat dit de daling van de abonnees nauwelijks dekt, is het zeker een punt waarop nieuwe en traditionele media elkaar aanvullen. Paul Aelen, mede-oprichter van Clipit, heeft echter zijn bedenkingen bij de digitale editie van de krant. “De digitale krant is nu één-op-één gekopieerd van de papieren versie. Je kunt niet doorklikken, er zijn geen crossverwijzingen, geen dossiers, etc. Het is ridicuul dat je een interactief medium hebt waar je een niet-interactieve krant in plakt.”

Blendle

Blendle is opgericht in 2014 en biedt de content van bijna alle tijdschriften en dagbladen online aan. Het voordeel van Blendle is dat je een klein bedrag betaalt per artikel; je hoeft dus niet een volledige versie van het medium aan te schaffen. De gebruiker leest alleen wat hij of zij interessant vindt en is niet gebonden aan één dagblad of tijdschrift.

Tweede scherm

Je ziet het vaak op live televisie: onderin beeld verschijnt een hashtag waarmee kijkers met het programma meetwitteren, of een Facebookpagina om te volgen. Van sommige tv programma’s bestaat zelfs een app waarmee de kijker kan ‘meespelen’ met het programma.

Dit zogenaamde tweede scherm vergroot de betrokkenheid van het publiek. Door de kans te bieden op eigen initiatief aanvullende content of informatie binnen te halen, is alleen het intrinsiek gemotiveerde publiek met deze content bezig. Hier liggen kansen voor organisaties: het cross mediaal overbrengen van een boodschap zorgt in potentie voor de grootste impact.

Vertrouwen in media

Uit onderzoek dat de ING liet uitvoeren in 2014 bleek dat berichten in de traditionele media over het algemeen betrouwbaarder worden geacht dan berichten op social media. Vooral Twitter wordt gezien als relatief onbetrouwbaar, door de afwezigheid van een kader waarin de lezer het bericht kan plaatsen.

Daarnaast is de drempel om een bericht op Twitter (of een andere sociaal kanaal) te plaatsen relatief laag. Hier ligt een kans voor traditionele media om betrouwbare achtergrondinformatie en diepgang te bieden voor berichten in de nieuwe media.

Media in de nabije toekomst

In 2014 werd de gemiddelde tijdsbesteding aan media van Nederlanders boven de 13 jaar in kaart gebracht door SPOT. Opvallend aan de resultaten is dat radio en televisie samen voor meer dan de helft van de mediabestedingen zorgen. Ondanks de beschikbaarheid en mogelijkheden van nieuwe media en mobiele apparaten werden traditionele media vorig jaar dus nog in grotere mate geconsumeerd dan nieuwe.

Burgerjournalistiek en content curatie

Door de opkomst van de smartphones en mobiel internet heeft iedereen de macht gekregen om nieuwswaardige content te creëren en te plaatsen op het wereldwijde web. De burger staat met zijn smartphone via Meerkat of Periscope al live beelden met het internet te delen als de verslaggevers en cameramannen nog in hun nieuwsbusje moeten stappen. Deze burgerjournalistiek wordt steeds belangrijker in de berichtgeving. Het is immers veel sneller dan de traditionele, waarbij content nog veelal door een redactie gecureerd wordt.

Journalisten komen hierdoor onder druk te staan om nieuws zo snel mogelijk te brengen. Dit leidt tot misverstanden die snel ‘bloemkolen’ tot een ware hoax. Jack de Vries zei hierover op ClipTalk het volgende: “De prachtige principes van minimaal twee bronnen hebben, diepgaand onderzoek, hoor en wederhoor, zijn aan het eroderen. En dan kan het zomaar gebeuren dat er iets in de krant staat over jouw organisatie, waarover ze je niet eens even hebben gebeld. Waar is die factcheck gebleven?”

Traditionele media nog niet verouderd

In de komende jaren zal het medialandschap onder druk van technologische vooruitgang ongetwijfeld andere vormen aannemen. Traditionele media verdwijnen echter niet. In plaats daarvan positioneren ze zich ‘naast’ de nieuwe media en krijgen ze simpelweg een andere invulling. Dus wees gerust: voorlopig kan je nog gewoon op de bank genieten van je krantje!

Meer weten

Heb je nog vragen? Onze media analisten zitten voor je klaar om je vragen te beantwoorden. Bel ons op 024 8000 704, mail naar info@clipit.nl of vul ons contactformulier in.